Zelf zuurkool maken

Een nieuwe uitdaging: Zelf zuurkool maken.

Benodigdheden:

• Zuurkool pot
• Verzwaringsstenen
• Zuurkool stamper
• Keukenmachine
• Witte kool
• Zout (8 tot 20 gram per kilo kool)
• Inmaakkruiden (8 laurierbladen + deel bijgevoegde kruiden gebruikt voor 6 kilo kool)
• Droge witte wijn

In plaats van een zuurkool pot werd vroeger ook vaak een keulse pot en een kaasdoek gebruikt. Ik moest nog een pot aanschaffen en heb meteen gekozen om een zuurkool pot met waterslot te kopen. Toen ik deze kocht kreeg ik er meteen een set verzwaringsstenen bij. Ik heb op blogs gelezen dat dit ook met een bord en een steen of grote pot appelmoes kan. Dus als je spullen in huis hebt, niet meteen een investering doen.

Zuurkoolstamper, ik had in eerste instantie gedacht om een fles wijn te gebruiken. Helaas is de opening van de pot niet zo groot dat dit heel makkelijk ging. Dus heb ik toch ook maar een zuurkool stamper gekocht. Een vleeshamer of franse deegroller schijnen ook goed te werken, maar ook die had ik niet.

Voor de inmaakkruiden wordt vaak peper, laurierblad en jeneverbessen gebruikt. Om het mezelf makkelijk te maken heb ik kant en klare inmaakkruiden gehaald zodat ik daar een eerste keer niet helemaal mee de mist in kon gaan.

Ik heb een pot van 5 liter. Ik had 5 kolen van 1,5 kilo of meer beschikbaar en ik heb 4 kolen fijn gemaakt en in de pot gedaan. Daarna had er nog wel iets bij gekund, maar niet de hele kool meer, dus ben ik gestopt.

• Maak de kolen schoon.

• Haal de vieze buiten bladeren eraf tot er alleen nog 'schone' kool over was. Sommige kolen hadden heel diep kleine naaktslakken zitten. Die heb ik dan als de kool schoon was, uitgesneden door meerdere bladeren heen.

• Snij de kool door midden.
• Snij de kool nogmaals door midden zodat er kwartjes over blijven.

• Haal het hart van de kool uit de kwartjes.
• Snij de kwartjes nog maar door midden (of nog kleinere stukken) zodat ze door de invoertuit van de keukenmachine passen.
• Versnipper een halve kool (bij mij was de kan van de keukenmachine nu bijna vol).

• Stop de versnipperde kool in de pot.
• Doe hier 8 to 20 gram zou bij.
• Kneus de kool met de zuurkool stamper. Als er meer lagen komen zal er ook meer vocht te zien zijn.
• Leg hier een laurierblad en een deel van de inmaakkruiden overheen.

• Versnipper de rest van de kool in de keukenmachine.
• Stop de kool in de pot.
• Ga door tot de pot bijna vol zit.

• Leg de verzwaringsstenen (schoongemaakte) op de kool. Een kaasdoek of een aantal schone bladen kan er nog tussen gelegd worden.
• Giet de fles wijn erbij.

• Doe de pot dicht.
• In mijn geval heb ik water in het waterslot gedaan. Als er geen waterslot is, dan moet er regelmatig gecheckt worden of er geen schimmel op het vocht drijft. Indien dat het geval is, de schimmel eraf scheppen en de pot weer afsluiten.
• Na 3 dagen begint de pot iets te ruiken, nu kan deze naar een koele droge plek gezet worden. Ik heb mijn pot nog in de keuken staan omdat ik in de gaten moet houden of het waterslot niet zonder water komt te staan. Door dit waterslot ruikt de pot ook minder. Als ik hem ergens weg zet waar ik hem niet zie, ga ik het waterslot vergeten ... 
• Na 6 tot 8 weken kan de kool eruit gehaald worden. Indien de smaak te sterk is, de kool goed afspoelen. Hoe langer de kool in de pot zit hoe sterker de smaak.

Enjoy!

Kruiden bewaren

Er zijn verschillende methodes om kruiden te bewaren:

• Drogen
• Natuurlijk
• Samen gebonden
• Droge donkere plaats
• Magnetron
• Oven
• Invriezen
• Met water
• Met olijfolie
• Als kruidenboter

Drogen: Natuurlijk - Samengebonden

Om kruiden te drogen kunnen deze samen gebonden worden in bosjes. Het beste is elastiekjes te gebruiken om de bosjes samen te binden. Dit voorkomt dat de kruiden naar beneden vallen als de stengels dunner worden door het vocht verlies.

Voordat ze samen gebonden worden, moeten de kruiden schoongespoeld zijn en droog geschud/gedept. Daarna worden de bosjes opgehangen met de blaadjes naar beneden. Zorg dat ze op een goed ventilerende droge plek hangen en niet in de zon.

Kruiden te drogen bij een open raam

Het drogen duurt ongeveer 10 dagen (max 2 weken).

Kruiden met sterke blaadjes zijn makkelijker te drogen dan kruiden met zachte en grotere bladeren. Dit omdat de zachte en grotere bladeren makkelijker gaan schimmelen tijdens het drogen.

Voorbeelden van kruiden met sterkere bladen:

• Laurier
• Rozemarijn
• Tijm
• Salie

Voorbeelden van kruiden met zachte en grotere bladen:

• Basilicum
• Peterselie
• Munt
• Citroenmelisse

Na het drogen kunnen de kruiden verkruimelt worden en in een luchtdicht potje op een droge donkere plaats bewaard worden. Maar natuurlijk kunnen de kruidenbladeren ook heel in een potje maar dan heb je meer ruimte nodig. Als de kruiden op een lichte plaats bewaard worden gaat de kleur verloren en ziet het er minder lekker uit.

Drogen: Natuurlijk - Droge donkere plaats

Hiervoor worden de kruiden ook netjes schoongespoeld en drooggedept. Daarna worden de losse kruiden
blaadjes of stengels met blaadjes op keukenpapier gelegd. Het makkelijkste is op een rooster zodat er ook lucht vanonder langs kan. 

Hiervoor kan bijvoorbeeld een oude hor gebruikt worden of een oud rooster van een barbecue.

Het rooster met daarop het keukenpapier en de losse kruidenblaadjes/stengels met blaadjes wordt daarna op een droge en donkere plaats gelegd. (Indien er geen donkere plek is, zou er bijvoorbeeld een doos gebruikt kunnen worden.

Het drogen duurt hier ook ongeveer 10 dagen.

Na het drogen kunnen de kruiden verkruimelt worden en in een luchtdicht potje op een droge donkere plaats bewaard worden.

Drogen: Magnetron

Indien er geen plek is om natuurlijk te drogen is er ook nog de optie van de magnetron. Dit is snel en dus ook minder kans op schimmel. 

Nadat de kruiden zijn schoongemaakt worden de blaadjes van de stengels gehaald. De blaadjes worden op keukenpapier (twee vellen) gelegd dat al op een rooster ligt. Daarna word er nog een laag keukenpapier (twee vellen) op de kruidenblaadjes gelegd.

Het rooster met keukenpapier en kruidenblaadjes worden in de magnetron geplaatst en op 500 tot 650 Watt voor drie tot vier minuten gedroogd. Als de blaadjes droog en knisperig aanvoelen zijn ze goed, anders de droge blaadjes eruit halen en de rest nog een minuutje terug in de magnetron doen.

Hieronder staan een aantal tijden die bij mij werkte. Deze zullen aangevuld worden indien ik ze uitgeprobeerd heb. Ik had bijvoorbeeld de tijd van de selderij op de citroenmelisse uitgeprobeerd en dat was niet zo'n succes. 

• Selderij: 650W; 5 minuten
• Peterselie: ???W; ? minuten
• Citroenmelisse: Minder dan 650W; ? minuten
• Basilicum: Minder dan 650W; ? minuten

In dit geval zijn de blaadjes niet verkruimelt (zie foto), maar met genoeg ruimte in een luchtdicht potje op een donkere plek bewaard.

(een weckpotje was het enige beschikbare op dit moment :-) )

Magnetron gedroogde selderij

Drogen: Oven
Naast de magnetron is de drogen in de oven ook nog een optie. Helaas doet mijn oven het niet als ik de deur open laat dus ik heb dit nog niet uitgeprobeerd. 

Wat ik op internet heb kunnen vinden:
Verhit de oven voor op 40/50 graden Celsius. Leg de kruidenblaadjes op bakpapier op een bakplaat (rooster is beter). Laat de ovendeur op een kiertje staan zodat het vocht eruit kan. Na +/- 45 minuten zouden de kruiden droog moeten zijn. Verder bewaren in een luchtdicht potje op een donkere plaats (verkruimelt of heel). 

Invriezen: In water
Na het schoonmaken van de kruidenblaadjes worden deze fijngesneden (heel kan ook). De kruidenblaadjes worden in een ijsblokjes vorm gedaan tot net onder de rand. Eventueel de gesneden blaadjes aandrukken zodat er meer in kan. Daarna word de ijsblokjes vorm voorzichtig met water gevuld en in de vriezer gezet totdat ze ingevroren zijn. 

Daarna kunnen de ingevroren kruidenblokjes uit de vorm gehaald worden en in een plastic bakje/zakje gedaan worden. Vergeet ze niet te labelen, ingevroren kan je niet altijd zien wat erin zit (en fijngesneden al helemaal niet).

Ingevroren in water

Invriezen: In (olijf)olie
Zie de werkwijze van Invriezen: In water, maar dan het water vervangen door (olijf)olie.

Ingevroren in olijfolie

Invriezen: Als kruidenboter
Hak de kruiden fijn na het schoonmaken (meerdere soorten kunnen door elkaar gebruikt worden). Zorg dat de boter zacht is en prak de kruiden erdoorheen. Laat de boter met kruiden hard worden in de koelkast. Snij de harde kruidenboter in blokjes, stop ze in een plastic bakje/zakje en vries deze in na ze gelabeld te hebben.

Raised kitchen garden (verhoogde moestuin)

Naast de volkstuin heb ik ook nog een moestuin in onze achtertuin. Vorig jaar was het jaar van te laat instappen, proberen en falen. Ik dacht dat er maar een plant in gestaan heeft (een courgette) maar twee lente uitjes hebben de winter tussen het gras overleeft.

Vorig jaar had ik met afsluitband, paaltjes en ijzerdraad een afscheiding gemaakt zodat de moestuin duidelijk afgebakend was. Katten, slakken en andere beestje houden daar geen rekening mee. De katten groeven netjes de plantjes uit, want ze vinden het natuurlijk heerlijk om in net omgespit zand/grond te gaan liggen. De slakken hebben alles opgegeten op de courgette na. Die heb ik net kunnen redden en groot genoeg kunnen krijgen voor nog een paar heerlijke courgettes.

Maar waarom een verhoogde moestuin? 

Eigenlijk geen idee, ik vind het leuk om te zien. En ik hoop dat ik slakken daarmee weg hou, al denk ik niet dat het gaat werken.

Vorig jaar:

Ik heb een aantal planken gehaald (geïmpregneerd tuinhout). Mijn eerste idee was dat ik dit van pallets zou kunnen maken, maar helaas waren die in de omgeving niet goedkoop te krijgen. 

Ik had nog twee beugels waardoor ik netjes de voorkant en zijkanten in een hoek van 90 graden aan elkaar kon zetten. De planken voor de zijkant had ik te kort gekocht. Maar ja die had ik ook eerst moeten meten. Maar met twee stalen bevestigingen strips heb ik deze kunnen verlengen. Die had ik ook nog liggen. Ik heb bewust de zijkanten wat langer gelaten zodat ik een tweede stukje afgescheiden heb. Ik wou daar een dicht kastje maken, maar moet daar nu nog even over nadenken omdat het dan een vochtige donkere plek wordt waar naaktslakken het heel fijn zullen hebben.

Maar dit is het resultaat en ik was er erg blij mee:

Ik had geen grond genoeg om erin te gooien, dus voorlopig is het nu een bak. Aan het eind van het jaar wil ik er nog een paar zakken potgrond in gooien zodat het ook echt verhoogd word.

Helaas waren de katten het er niet mee eens dat ik plantjes geplant had. Dus ik heb kippengaas gehaald, nog meer geïmpregneerd hout en ben aan de slag gegaan.
Om de paaltjes heb ik kippengaas gezet en van het hout en het laatste beetje gaas heb ik een soort van deksel gemaakt. Om de hoeken stevig te verbinden heb ik een stevige raamhoek gekozen (niet de standaard, die buigen om). Deze heb ik aan beide kanten van de 'deksel' op de hoeken gezet. Hierdoor is het een stevig geheel geworden en kan ik hem er redelijk makkelijk vanaf halen.

Het uiteindelijke resultaat: 

Ondertussen staat er knoflook, lente ui, radijs, wortelen en ik had ui gezaaid, maar die is helaas niet opgekomen. Maar de radijs was groot!

Volgend jaar wil ik een koperdraad over de afsluitband heen leggen, tegen het hout aan. Zodat de slakken eruit weg blijven. Daarnaast wordt het een kruidentuin, want de volkstuin is dit jaar erg geslaagd. We hadden veel en lekkere groentes te eten. En verse kruiden aan huis lijkt me erg lekker.

Kerstman handje

Voor kerst vinden opa's en vooral oma's het leuk om een kleinigheidje te krijgen van hun kleinkinderen. Mijn dochter wil niet echt wat van klei maken en vind het leuker om ermee te prutsen. Dat is ook erg leuk, maar er komt niet echt iets kerst gerelateerds uit.

Nu had ik een pakje witte klei gehaald en haar handje in geduwd. Ze vond het wel erg interessant dat ze haar handafdruk zag en vond het dan ook helemaal niet erg toen ik een tweede wou maken.

Het resultaat:

De stappen:

• Kneed de klei en rol deze plat tot een juiste dikte (hoe dunner hoe lichter, ik heb voor iets dikker gekozen waardoor haar handje er iets dieper ingeduwd kon worden).

• Laat de klei drogen.
• Teken als de klei droog is de contouren van het kerstmannetje (duim wordt het puntje van de muts, de vingers de baard).

• Schilder de kerstman. Ik heb de volgende volgorde aangehouden zodat de verf kon drogen voordat  het uitliep is: Rode muts, gezicht en mond waarna ik de bal aan de muts, de rand van de muts en zijn baard geverfd heb. Maar de verf die ik gebruikt heb was onverdunde acryl verf en liep dus niet uit.

• De rest van de witte klei is groen geschilderd zodat de kerstman er mooi uit kwam. Groen komt ook weer mooi met kerst overeen. :-)

• Daarna heb ik met zwarte dunne permanent marker de lijntjes getekend en de ogen omdat ik niet zo'n dun kwarstje had en waarschijnlijk ook niet zo'n vaste hand. :-P

Dit alles kan ook natuurlijk met zout brooddeeg gedaan worden. Dan wordt het geheel lichter en kan het als kerstboom hanger gebruikt worden. Maar omdat dat op den duur allemaal gaatjes kan gaan vertonen heb ik gekozen om er klei voor te gebruiken en dan kunnen ze het naast het kerststalletje leggen ofzoiets.

Insecten hotel

Het volgende project wordt een insecten hotel voor solitaire en/of wilde bijen, lieveheersbeestjes, vlinders en andere beestjes die het een fijn plekje vinden.

Waarom een insecten hotel, omdat de meeste mensen een mooie tuin met bloemen leuk vinden, maar niet zo veel van onkruid wieden houden, zijn er tegenwoordig veel tuinen betegeld. Insecten raken hiermee hun schuilplaats voor de winter kwijt en verdwijnen.

Daarnaast had ik twee bomen die last hebben van dopluis. De Japanse esdoorn heb ik helaas te ver teruggesnoeid in mijn overijver om de dopluis het zo moeilijk mogelijk te maken... helaas is deze overleden. RIP boompje. Ik heb er wel een nieuwe terug gezet en wil natuurlijk voorkomen dat deze ook last van dopluis krijgt.

Dopluis laten witte vogelpoep achtige puntjes op en onder de bladeren. Het natuurlijke bestrijdingsmiddel: lieveheersbeestjes en oorwormen. Dit heb ik gevonden via google en daardoor ben ik verder gaan zoeken en  kwam erachter dat meer nuttige insecten het moeilijk hebben en dat een insecten hotel kan helpen.

Nu kun je die kopen en ook helemaal niet duur. Het leek me leuk om er een zelf te maken, maar dan wil deze pietje precies het echt super goed doen en dan gaat het wel veel geld kosten. Ik heb er vandaag 25 Mei 2015 toch maar een besteld omdat ze in de bouwmarkten niet te krijgen waren en in de grotere tuinbedrijven toch wel duur werden. (tja dat krijg je als je iets in je hoofd hebt)

Ik wil er zeer zeker ook nog een gaan maken, maar kon niet zomaar vinden wat ik b.v. voor lieveheersbeestjes in het huisje moest doen. Dus als ik straks mijn insecten hotelletje heb ga ik wel door met het plan van het documenteren van het maken van een insecten hotel en wat je waarvoor het beste kunt gebruiken.

Oorwormen:
Ik heb al wel een hotelletje voor oorwormen gemaakt, tegen de luis.

Benodigdheden:

• Ijzerdraad (stevig touw)
• Pot (bakje met gat erin volstaat ook)
• Stro of riet (ik heb stro gepakt)

Bind een bosje stro vast met het touw (ijzerdraad).

Haal het uiteinde van het touw (ijzerdraad) door het gat in de pot. Indien je een bakje gebruikt of een pot zonder gat, maak eerst een gaatje erin.

Strek het bosje stro in de pot en hang deze in de boom/struik.

Het resultaat:

Zelf gemaakte slakkenval, met deksel tegen de regen

Afgelopen jaar hebben de slakken de halve aardbeien oogst en alle pompoen planten opgegeten. Dus ik ben op zoek gegaan naar slakkenvallen.

Gif gaat bij ons niet werken vanwege dat we een kleine dame hebben rondlopen. Dus potjes met bier zijn voor ons de oplossing. Maar als het gaat regenen verdunt het bier en is het minder effectief. Op het internet zijn een aantal slakkenvallen te koop waar geen regen in komt, maar waarom maak je er niet zelf een?

Wij eten regelmatig sate saus en na een lange dag werken ga ik geen sate saus helemaal zelf maken. Dus gebruiken we met regelmaat een waar je water bij gooit en opwarmt.

Die potjes zijn van plastic, er zit een deksel op en er kan zonder al te veel moeite gaten in gesneden worden.

Het resultaat:

Benodigdheden:

• Leeg plastic bakje met deksel.
• Hobbymes.

Stappen:

1. Snij rechthoekige gaten in het bakje vlak bij de bovenkant (zorg dat de tussenstukjes die blijven zitten niet te dun zijn, anders is het minder makkelijk als je de deksel er straks op wilt doen).
   
2. Graaf het potje in tot aan de openingen.
3. Doe bier erin (goedkoopste wat je kunt krijgen werkt prima).
4. Doe de deksel erop.

          

Ikzelf deed 2 dagen met een portie bier, daarna begon het te gisten of zaten de bakjes vol.

Wat feitjes over slakken:

• Als ze uit het bakje zouden glibberen, zijn ze dronken en draaien ze weer om en gaan terug.
• Als je ze meer dan 20 meter ver kan gooien komen ze niet terug.

Hangend kastje

Ik heb een hangend kastje gemaakt, het voordeel: het kan overal gebruikt worden. Mijn doel voor dit hangende kastje is om kweekbakjes voor de volkstuin zo veel mogelijk zonlicht te geven. De kettinkjes geven maar een kleine schaduw terwijl een balk al een grotere schaduw geeft.

Maar kweekkasjes kun je toch in de vensterbank zetten? Daar is het kamer temperatuur en dus warmer dan buiten, dus zelfs beter. Helaas heb ik twee hele lieve katten. Maar deze lieve katten slopen ook graag plantjes. Vandaar dat ik naar een mogelijkheid buiten gekeken heb. Om nu ervoor te zorgen dat niet de kweekkasjes over de grond verdeeld zijn en ik er in het donker een keer niet aan denk ... dacht ik aan een kast (ruimte besparing).

Het resultaat:

Wat heb je nodig voor een hangend kastje met 3 plankjes?

• 3 planken (in mijn geval: geïmpregneerde vloertegels voor in de tuin).
• 12 haken (oogbout).

• 12 bevestigingshaken (voor de planken aan de kettinkjes te hangen).
• 2 kettingen (lengte afhankelijk van de gewenste afstand van de planken).
• 2 grote bevestigingshaken (maar als er b.v. haakbouten gebruikt worden in de muur dan kan de ketting daar aan gehangen worden).

Stap voor stap uitgelegd:

1. Bevestig de oogbouten aan de planken, op elke hoek een.
2. Bevestig de bevestigingshaak aan de oogbout.
3. Bevestig de onderste plank aan de 2 kettingen.
4. Tel uit hoeveel oogjes van de ketting erboven je de tweede plank wilt hebben.
5. Bevestig de tweede plank aan de kettingen.
6. Tel uit hoeveel oogjes van de ketting erboven je de derde plank wilt hebben.
7. Bevestig de derde plank aan de kettingen.
8. Kijk naar welke schakels er in het bovenste deel van de ketting gebruikt moeten worden om de kast recht te laten hangen.
9. Voila, eventueel de grote bevestigingshaken bovenaan de schakels hangen die dan gebruikt worden om de kast op te hangen.

Dingen waar op gelet kan worden:

• De kast bestaat uit kettingen, het ophangpunt van de kettingen moet goed bekeken worden zodat de planken waterpas hangen. Wordt dit vergeten, dan zal de kast inklappen en plat hangen. Indien er 4 losse kettingen gebruikt worden zullen er 2 langere en 2 kortere gebruikt moeten worden.
• Zorg dat de bevestigingshaak makkelijk door de schakels van de kettingen kan, dan kan je later nog eens de hoogte wisselen van de planken mocht dat nodig zijn.